Insecten in Amsterdam en omgeving  
 

De Libellen - orde Odonata
[odonto is Grieks voor tand: de meeste volwassen dieren hebben getande kaken]

  algemene info libellen in de ivn-tuin andere websites en boeken
fotoalbum: Juffers
variabele vs. azuurwaterjuffer
in de ivn-tuin
echte libellen:
Glazenmakers en Glanslibellen
echte libellen:
Korenbouten
 
Startpagina
Inleiding
Insecten:
Haften
Libellen
Sprinkhanen
Wantsen en Cicaden
Gaas-, Elzen- en Schorpioen- vliegen
Dagvlinders
Nachtvlinders
Schietmotten
Vliegen en Muggen
Wespen
Bijen
Kevers
Overige insecten
Spinachtigen:
Spinnen
Hooiwagens

Overige ongewervelden

 

Libellen worden onderverdeeld in twee onderorden: de Zygoptera (gelijkvleugeligen) of juffers en de Anisoptera (ongelijkvleugeligen) of echte libellen. De Juffers zijn kleine, slank gebouwde libellen, met een dun achterlijf. De Echte libellen zijn over het algemeen groter en veel forser gebouwd. Juffers rusten met de vleugels over het lichaam gevouwen, echte libellen houden de vleugels in rust gespreid.

larvehuid van echte libelLibellen zijn hemimetabool, er is geen popstadium. Toch is er een groot verschil tussen larve en  imago: de larven leven in het water, de volwassen dieren zijn echte vliegers! Kort voor de laatste vervelling kruipt de larve uit het water, de huid barst open en het volwassen dier kruipt eruit. Dit proces wordt uitsluipen genoemd. Het larvehuidje blijft achter, zie foto.

Libellen zijn jagers. De larven eten alles wat zich in het water bevindt: van ééncelligen als ze nog klein zijn tot kleine visjes bij de latere stadia van de grote Anisoptera soorten. De volwassen dieren zijn uiterst behendige vliegers die vooral op andere insecten jagen. 

nb: libelle is een damesblad, het enkelvoud van libellen is libel


Wat doet een libel in de tuin?

Jagen op andere insecten
Net uitgeslopen libellen verwijderen zich vaak van het water tot ze geslachtsrijp zijn. Daarom kun je ze ook aantreffen in tuinen zonder vijver. Jagende libellen kunnen de vreemdste capriolen in de lucht maken om een insect te pakken te krijgen.
Voortplanting
Als er een vijver in de tuin is kan een libel eitjes in het water afzetten. Mannetjes bezetten vaak een territorium langs de oever, waaruit ze indringers wegjagen en proberen langs vliegende vrouwtje te grijpen. Als dat laatste lukt wordt er een paringswiel gevormd. Na de paring het vrouwtje eitjes in het water afzetten, soms solitair, soms in tandem met het mannetje verbonden. Sommige soorten laten de eitjes in het water vallen, andere zetten ze af in ondergedoken plantenstengels. Alleen de houtpantserjuffer zet de eitjes af in boomtakken langs de waterkant. De uitgekomen (pro-)larven vallen dan in het water of hupsen vanaf de kant het water in